Locatie

De schouwburg, concertzaal en meerdere uitgaansgelegenheden bieden dagelijks een mooi excuus om de deur uit te gaan. Wat je ook van plan bent, je wandelt er zo naartoe: een avondje uit in het theater, uitwaaien in het park, shoppen in de stad, of een terrasje pakken in de Piushaven. Geen zin om te koken? Dan wandel je naar je favoriete restaurant. Geen zin om uit te gaan? Dan drink je een glas wijn op je ruime balkon en geniet je van het uitzicht over de prachtige kloostertuin.

Historie

Op 23 november 1832 stichtte Joannes Zwijsen de Congregatie van de Zusters van Liefde. De sociale omstandigheden waren bijzonder slecht en kinderarbeid in fabrieken en werkplaatsen kwam in die tijd veelvuldig voor. Zwijsen was begaan met de nood van mensen. Energiek en doortastend wist hij de wegen te vinden om de nood te verlichten. Tot ver in de twintigste eeuw hebben zusters zich ingezet voor onder andere ziekenzorg, bejaardenzorg, onderwijs, pastorale zorg en maatschappelijk werk.

Het Klooster

Vanaf de eerste vestiging in 1834 wordt het complex en haar tuin voortdurend aangepast aan de veranderende behoeftes van de zustergemeenschap. De ontwikkeling aan de Oude Dijk begint in 1834 met de realisatie van het zogenaamde " huis met de dertien celletjes" op de hoek van de Oude Dijk en de Kloosterstraat. Dit huis bestaat nog steeds en vormt het begin van een omvangrijk kloostercomplex: het moederhuis van de Zusters van Liefde met daaraan verbonden diverse scholen, een weeshuis, een boerderij, nutstuinen en een kloostertuin. De congregatie groeit al snel uit tot de grootste van Nederland. De sterke groei van het aantal zusters dat naar het moederhuis aan de Oude Dijk komt, leidt vanaf 1859 tot de gefaseerde realisatie van de langgerekte bebouwing aan de Oude Dijk aan het eind van de negentiende eeuw. Hiertoe wordt een groot deel van het oorspronkelijke moederhuis afgebroken. Tegelijk met de bouw van het nieuwe noviciaat in 1890 wordt de hele gevel van de Oude Dijk bebouwing opgetrokken naar het neo-renaissancistisch ontwerp van Van Aals en Goyaerts. Deze monumentale gevel bepaalt tot op de dag van vandaag de uitstraling van het complex richting de Oude Dijk. Achter de muren van het moederhuis aan de Oude Dijk gaat een prachtige neogotische kapel schuil. De kapel werd ingewijd in 1857 en werd tien jaar geleden geheel gerestaureerd. De kapel is de zusters dierbaar. Tijdens hun opleiding als postulant en novice kwamen de zusters er meermalen per dag om te bidden en de Eucharistie te vieren. De meeste zusters hebben hier hun eeuwige geloften afgelegd. Tot op de dag van vandaag komen de zusters in de kapel om te bidden en te vieren. Na de oorlog wordt de boerderij gesloopt en verandert de functie van het gebied. De agrarische gronden worden geleidelijk opgegeven en benut als sportterrein en siertuin. Vanaf de jaren zestig van de vorige eeuw vindt er afbouw van de activiteiten van de congregatie plaats. De onderwijsfunctie van het kloostercomplex neemt af en er worden diverse schoolgebouwen, zoals de kweekschool, gesloopt. Het door de congregatie in 1931 gerealiseerde Sint Theresialyceum blijft behouden en bestaat nog steeds. Sinds de jaren tachtig wordt de verzorging van oude en zieke medezusters een steeds belangrijker aandachtspunt. De orde vergrijst snel. Dit leidt tot de bouw van het kloosterverzorgingstehuis Mater Misericordiae tegen het moederhuis aan. Ook voor deze ontwikkeling worden delen van het bestaande complex gesloopt. Naast de bouw van het Mater gebouw vindt er nog een andere belangrijke ontwikkeling plaats in de jaren 80. In 1985 wordt de zuidelijke helft van de tuin, de voormalige landbouwgronden, verkocht aan de gemeente Tilburg. De gemeente legt hier een openbaar stadspark aan en er wordt een hoge muur opgetrokken tussen het stadspark en de kloostertuin. De kloostertuin blijft afgesloten voor publiek.

Het appartementengebouw is onderdeel van de tweede fase in de transformatie van het monumentale kloostercomplex. De eerste fase is reeds gerealiseerd en bestaat uit een appartementengebouw en een woonzorgvoorziening voor de Zusters van Liefde. Het resultaat van de transformatie is een ensemble van oud en nieuw waarin huisvesting voor de zusters harmonieus samengaat met appartementen voor nieuwe bewoners. Het introverte complex opent zich naar de stad zonder dat de karakteristieke beslotenheid van de kloostertuin wordt aangetast. Het stedenbouwkundige concept borduurt voort op de typologie van de hofbebouwing zoals die terug te vinden is in de voortdurende ontwikkeling van het kloostercomplex. Bestaande en nieuwe gebouwen vormen samen een serie van nieuwe hoven aan de randen van de kloostertuin, elk met een eigen karakter, functie, mate van geslotenheid en mix van bewoners. Het hof functioneert als tussenruimte tussen binnenstad en kloostertuin. Het is een besloten plek waarin men duidelijk een andere wereld betreedt. Een wereld van rust waarin bewoners het privilege hebben om midden in de stad én te midden van het groen te wonen. Het gebouw is zodanig opgezet dat optimaal geprofiteerd wordt van de locatie en de zon. Alle appartementen hebben een op zuid gelegen woongedeelte van waaruit men uitkijkt over de kloostertuin en een op noord gelegen slaap- en werkgedeelte dat georiënteerd is op het nieuwe hof. Het woongedeelte heeft een buitenruimte die is vormgegeven als een buitenkamer die naadloos aansluit op het interieur. Een schuifpui met drie schuivende delen maakt het op een zomerse dag mogelijk om het hele woongedeelte tot een buitenkamer te maken. Alle appartementen zijn voorzien van een bescheiden tweede buitenruimte aan de kop- of hofgevel die de relatie van het wonen met de unieke buitenruimte verder versterkt. De appartementen zijn extra breed, ook dit draagt bij aan de relatie met buiten. Daarnaast levert dit een hoge mate van ruimtelijkheid en indelingsvrijheid op.

De architectuur van alle nieuwbouw is familie van elkaar. Dit komt de rust en samenhang van het ensemble ten goede. De subtiel gedifferentieerde baksteenarchitectuur voegt zich naar de historische context van het kloostercomplex. De rust in de architectuur maakt dat de gevels niet de aandacht op zichzelf richten maar juist als achtergrond fungeren voor de unieke kwaliteiten van de kloostertuin en het het hof.

Wonen in het centrum van Tilburg

Op een unieke plek in het centrum van Tilburg (achter de schouwburg) staat het mooie klooster van de Zusters van Liefde. Midden in de kloostertuin wordt een nieuw wooncomplex met 24 luxe appartementen gerealiseerd. Het is een besloten plek waarin je duidelijk een andere wereld betreedt. Een wereld van rust waarin een mix aan bewoners het privilege heeft om midden in de stad én te midden van het groen te wonen.

Het gebouw in vier woonlagen wordt met drie portieken ontsloten. Elke portiek ontsluit twee woningen per verdieping. De portieken lopen door tot in de volledig verdiepte stallingsgarage waar voor alle bewoners een parkeerplaats en berging is gereserveerd. De appartementen krijgen een op zuid gelegen woonkamer met een ruim balkon van waaruit je over de kloostertuin uitkijkt. De slaapkamers worden aan de noordzijde gesitueerd, met uitzicht op een groen hof. De balkons zijn vormgegeven als een buitenkamer die naadloos aansluit op de brede woonkamer. Een schuifpui met drie schuivende delen maakt het op een zomerse dag mogelijk om het hele woongedeelte tot een buitenkamer te maken. Alle appartementen worden voorzien van een bescheiden tweede buitenruimte aan de kop- of aan de hof-gevel.

Nieuwsgierig? Open hier de virtuele link om het project virtueel te bekijken.

• Open Virtuele Tour